उदयपुरको कटारी–३ ताराघारीस्थित महादेव गुफा अहिले धार्मिक पर्यटनको नयाँ गन्तव्य बन्दै गएको छ । दशकअघि एउटा सामान्य गुफाको रुपमा परिचित महादेव गुफाको संरचना अहिले लोभलाग्दो र रमणीय तीर्थस्थलका रुपमा परिचित हुँदै गएको छ ।
प्रदेश १, वागमती, मधेस प्रदेशका अलावा भारतबाट यहाँ तीर्थालुहरु आउन थालेको गुफा व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष रत्नबहादुर सुनुवार बताउनुहुन्छ । “पूजा आराधनाबाट मात्रै वार्षिक तीन लाख बढी भेटी उठ्छ”, सुनुवार भन्नुहुन्छ, “यहाँ पूजा आराधना तथा घुम्न आउनेको सङ्ख्या बर्सेनि बढ्दै गएको छ ।” गुफा परिसरलाई प्रदेशकै नमूना गुफा परिसर बनाउन लागि परेको समितिका कोषाध्यक्ष अमृतबहादुर थापा बताउनुहुन्छ । “यसलाई नमूना धार्मिकस्थलका रुपमा विकास गर्न लागि परेका छौँ”, गुफामा वर्षेमा एक लाख बढी तीर्थालु आउने गरेको पनि थापाले जानकारी दिनुभयो । विसं २०४० तिर स्थानीय गोठालाले नजिकैको अप्ठ्यारो पाखोमा गुफा पत्ता लगाएका थिए ।
अहिले गुफासम्म जाने सिँढी, रेलिङ, पानीका धारा, होम यज्ञ गर्ने, कार्यालय, धर्मशाला, पुजारी भवन, शौचालय, आकर्षक र बगैँचा बनेसँगै यहाँ पर्यटक आउन थालेका छन् । अन्यत्रबाट गुफा आइपुगेकाले यसलाई उत्कृष्ट गुफा भएको बताएको स्थानीय युवा अमित श्रेष्ठ बताउनुहुन्छ । निकट भविष्यमै परिसरमा धार्मिक ग्रन्थको पुस्तकालय, सांस्कृतिक कला प्रशिक्षण केन्द्र, विभिन्न खेल मैदान, नजिकैको उचाइमा रहेको डाँडामा बौद्ध स्तूपा, भ्यु–टावर, चौतारा बनाउने तयारी रहेको समितिले जनाएको छ । अहिले परिसरमा दर्जनौँ मृग र वन्यजन्तु आउने भएकाले पानी खाने ठाउँ, सुन्दर बगैँचा निर्माण गरिएको छ । गुफामा साउने सोमबार, एकादशी, बालाचतुर्दशी, शिवरात्रि, रामनवमीमा लाखौँ भक्तजन आइपुग्ने गरेका छन् । गुफामा विवाह, ब्रतवन्ध, महायज्ञ, सप्ताह, पुराण, रुद्री, ग्रहजाप र सतविज छर्ने परम्परा बसेको छ । महादेव गुफामा पूजा आराधना गर्नाले चिताएको पुग्ने जनविश्वास छ । रासस
